Türkiye'nin Platoları

plato

Derin akarsu vadileri tarafından yarılmış, deniz seviyesine göre yüksekte kalan düz arazi plato olarak adlandırılır. Türkiye üçüncü zamanın sonlarında akarsular tarafından peneplen hale getirilmiş ve dördüncü zamanın başlarında Afrika ve Avrasya levhasının kuzey - güney yönlü sıkıştırması ile toptan yükselmiştir. Bu yüzden Türkiye platolar bakımından zengin bir ülkedir.

Akdeniz Bölgesindeki Platolar

Taşeli Platosu

Taşeli platosu

Orta Akdeniz'de yer alır.Mersin, Karaman ve Antalya'nın doğu kesimlerini kapsar. Karstik oluşumludur, arazisi kalkerden oluşur. Göksu nehrinin yarmış olduğu bir platodur. Ortalama yükseltisi 1700 metre civarındadır. Kalkerli bir yapıya sahip olduğu için yağmur sularını alt tabakaya geçirir. Aynı sebepten dolayı yüzeyinde çok sayıda lapya, dolin gibi karstik yer şekilleri görülür. Yüzey suları bakımından fakir ve arazisinin kalkerli olmasından dolayı tarıma uygun olmayışı nüfusun seyrek olmasına sebep olmuştur.

Teke Platosu 

Batı Akdeniz'de yer alır. Antalya ilinin sınırları içerisindedir. Taşeli platosu gibi bu platonun oluşumunda da karstik süreçler etkilidir. Taşeli platosunun da olduğu gibi üzerinde çok sayıya karstik yer şekilleri görülür.  

Teke platosu

Teke platosu Taşeli platosu ile hemen hemen aynı özelliklere sahiptir. Bu iki plato hakkında bilinmesi gereken en önemli şey karstik oluşumlu olmalarıdır.

İç Anadolu Bölgesindeki Platolar

Obruk Platosu

Obruk platosu

Konya ili sınırları içerisinde Taşeli platosunun üzerinde yer alır. Üzerinde Kalkerli araziler bulunur bu araziler üzerinde çok sayıda obruklar görülmesi nedeni ile bu ismi almıştır.

Cihanbeyli Platosu

Cihanbeyli platosu

Konya ili sınırları içerisinde Obruk Platosunun üst kesiminde yer alır. Deniz seviyesinden yüksekliği 1.000 metre civarındadır.Bitki örtüsü ilkbaharda yeşeren bozkırlardır. Küçükbaş hayvancılığa ve tahıl tarımına uygun yapıdadır.

Haymana Platosu

Haymana platosu

Haymana ilçesinde bulunan haymana platosu Cihanbeyli platosunun üst kesiminde yer alır.  Tiftik keçisinin vatanıdır. Bünyesinde bulunan akarsuların sayısı ve aşındırma gücünün azlığı nedeni ile fazla parçalanmamıştır. Tahıl tarımına uygundu yapıdadır.

Uzun yayla Platosu

Uzun yayla platosu

İç Anadolu bölgesinde Haymana platosunun doğusunda bulunur. Bu platonu İç Anadolu bölgesinde bulunduğunun bilinmesi yeterlidir.

Güney Doğu Anadolu Platoları

Gaziantep Platosu

Gaziantep platosu

Fırat nehrinin kolları ile yarılmıştır. Ortalama yükseltisi 1.000 metre civarındadır. Bitkisi örtüsü ve tarım ürünlerinin çeşitliliği fazla olan bir platodur coğrafi değeri yüksektir.

Şanlıurfa Platosu

Gaziantep platosunun doğusunda yer alır. Kalkerden oluşan plato su kaynakları ve bitki örtüsü bakımından çok fakirdir. Bu plato üzerinde köy varlığı çok azdır. Devlet GAP projesi ile bu platoyu ekonomiye kazandırmaya çalışmaktadır.

Doğu Anadolu Platoları

Erzurum - Kars Platosu 

Erzurum - Kars platosu Türkiye'nin en yüksek platosu konumundadır. Karasal iklime sahiptir, kışlar oldukça sert geçer. Yükseltisi 1500 - 2000 metre arasındadır. Volkanik patlamalar sonucu ortaya çıkan lavların çukur alanları doldurması ile oluşmuştur.

Ardahan platosu

Ardahan Platosu

Türkiye'nin yüksek platolarından biridir. Erzurum - Kars paltosu gibi bu platoda volkanik olaylar sonucu etrafa saçılan lavların çukur alanları doldurarak araziyi düzleştirmesi ile oluşmuştur. 

Marmara Bölgesindeki Çatalca - Kocaeli Platosu

kocaeli platosu

Türkiye'de bulunan yükseltisi en az olan platodur. Yükseltisi az ve iklimi insan yaşamına uygun olduğu için nüfus burada yoğundur. Bu plato jeolojik devirlerde oluşmuş peneplen arazinin derince yarılması ile oluşmuştur.