Mezopotamya Medeniyetleri

Mezopotamya medeniyetleri

Mezopotamya Fırat ve Dicle nehirleri arasında kalan bölgedir. Uzunluğu Basra körfezinden Toroslara kadardır. Yer şekilleri bakımından tarıma uygundur. Tarıma uygun olduğu için bir çok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Mezopotamya Yukarı ve Aşağı Mezopotamya olmak üzere ikiye ayrılır. Toroslardan, Bağdat'a kadar olan kısım Yukarı Mezopotamya, Bağdat'tan Basra körfezine kadar olan kısım Aşağı Mezopotamya olarak kabul edilir. Mezopotamya'da taş bulunmadığı için mimariler (evler,tapınaklar v.b) topraktan (kerpiç) yapılmıştır. Bu yüzden Mezopotamya mimarileri günüme kadar ulaşmamıştır. Mezopotamya'da kullanılan yazı türü çivi yazısıdır. Mezopotamya medeniyetlerinin dinleri daha çok putperestlik olup yeniden dirilme inancı zayıftır. Yani ahiret inançları yoktur.



Mezopotamya'da yaşamış medeniyetler

1. Sümerler
2. Akadlar
3. Babiller
4. Asurlar
5. Elamlar

Sümerler

1. Mezopotamya'ya M.Ö 4000 yılında Orta Asya'dan gelerek bölgedeki bataklıkları kurutup tarıma uygun hale getirmişlerdir.
2. Mezopotamya'da yaşamış olan en eski medeniyettir.
3. Sümerlilerin hangi ırka mensup oldukları hala tartışılmaktadır. Bir çok millet Sümerlerin kendi ataları olduğunu iddia etmektedir. Çünkü Sümerler bilimde çok ileri olan bir medeniyettir..
4. Sümer yazısı Türkçe gibi sondan eklemeli bir yazıdır. Bu da Sümerlerin Orta Asya'dan geldiklerinin kanıtıdır. Fakat sümerler bazı tarihçiler tarafından Türk olarak kabul edilmiyor. Bilinen bir gerçek var ise sümerlerin sami(arap) ırkına mensup olmadıklarıdır.
5. M.Ö 3000 yılında çivi yazısını icat etmişlerdir. İlk yazıyı kullanan ve tarihi devirleri başlatan medeniyettir.
6. Sümerliler bilim alanında bir çok ilerleme kaydetmiştir. Astronomi alanında Ay yılına dayalı ilk takvimi ve burçları buldular. Geometri alanında çemberin iç açılarının toplaımını 360° olarak hesapladılar. Matematikte 4 işlemi icat ettiler, Uzunluk, ağırlık, alan, hacim ölçü birimlerini buldular.
7. Sümerler site adı verilen şehir devletleri halinde yaşadılar buda Sümerlerde siyasi birliğin olmadığının kanıtıdır.
8. Şehir devletlerini Patesi adı verilen Rahip-kral yönetirdi. Buda Sümerler teokrasiye dayalı yönetimin olduğunun kanıtıdır.
9. Sümerler Ziggurat adı verilen tapınaklar inşa ettiler ve bu tapınakların üst kısmını rasathane olarak kullandılar buda astrominide ilerlemelerini sağladı.
10. Lagaş sitesinin kralı olan Urgakina ilk yazılı kanunları oluşturdu. Bu kanunlarda cezalar mal ile ödenirdi. Buda sümer kanunlarının ılımlı olduğunu gösterir. Bu yüzden tarihteki ilk hukuk devleti olarak kabul edilir. Hukuk devleti önceden belirlenmiş kurallarla yönetilen devlettir.  Urgakina yazılı kanunları sayesinde aynı suça faklı cezalar verilmesi önlenmiştir.
11. Gılgamış Destanı, Yaratılış Manzumesi ve Tufan menkıbesi Sümerlere aittir.

Akadlar

1. Sami (arap) ırkına mensuplardır.
2. Arap yarım adasından Mezopotamya'ya gelip Sümerleri egemenleri altına almışlardır.
3. Akad kralı Sargon şehir devletlerini birleştirerek tek bir çatı altında toplamıştır ve böylece ilk impatorluğu kurmuştur.
4. İlk düzenli orduyu kurmuşlardır.
5. İmparatorluğun başkenti Agade'dir.
6. Akadlar Sümer kültüründen etkilenerek bu kültürü Ön Asya'ya yaydılar.
7. Akad kralı Sargo'nun ölmesi ile Akadlar zayıflamıştır ve güçlenen Sümerler Akadlar'ı yıkmıştır
8. Akadlardan günümüze kalan en önemli eser Zafer Anıtları!dır. Akadlar bu anıta sadece zaferlerini yazmıştır bu yüzden objektif bilgilerin olduğu söylenemez.

Babiller

1. Sami ırkına mensupturlar.
2. Babilin en güçlü hükümdarı Hammurabi devletin gücünü orduya dayandırarak Mutlak krallık denilen yönetim şeklini ortaya çıkardı. Mutlak krallık devletin sadece kral tarafından yönetilmesidir.
3. Hammurabi Mezopotamya'daki bütün yasaları toplayıp düzenleyerek İlk Anayasayı oluşturmuştur.
4. Sümer yasaları fidye esasına dayanırken. Babiller bunu daha çok sertleştirip kısas esasına dayndırmıştır.
5. Hamurrabi'nin ölümü ile Babiller zayıflamış ve Hititler tarafından yıkılmıştır.
6. Med'ler ile ittifak yapan Babiller Asurlar'ı yıkıp II.Babil devletini kurmuşlardır.
7. II.Babil devletine ise Persler son vermiştir.
8. Babillerin bırakmış olduğu en önemli eserler Babil kulesi ve Babil'in Asma Bahçeleridir.

Elamlılar

1. Elamlar; tarihleri boyunca Sümerler,I.Babil,Akad ve Asur devletlerinin egemenliği altında yaşamışlardır.
2. Madencilik, Seramik ve Çömlekçilik yapmında gelişmişlerdir.

Asurlar

1. Orta Asya'dan gelen Sami ırkının karışımından oluşan bir toplumdur.
2. Anadolu'ya çivi yazısını getirerek Anadolu'da tarihi çağların başlamasına neden olmuşlardır.
3. Yaşadıkları yerlerde toprakları tarıma elverişli olmadığı için ticaret ve hayvancılıkta uğraştılar.
4. Asurlar tarihte ilk defa süvari birlikleri kurdular
5. Tarihte ilk kütüphaneyi kurdular.